Dnia 1 listopada 2013 roku, wraz z przewodnikiem sudeckim Jarosławem Szczyżowskim, podjęliśmy się próby lokalizacji pręgierza i szubienicy we wsi Wojcieszyn (niem. Ulbersdorf), położonej w województwie dolnośląskim, w powiecie złotoryjskim, w gminie Pielgrzymka, na Pogórzu Kaczawskim w Sudetach.
Pręgierz wojcieszyński został umieszczony na rysunku Friedricha Bernharda Wernera, przedstawiającym wieś z „lotu ptaka”, pochodzącym z 1748 roku. Werner umiejscowił go naprzeciwko kościoła, na drugim brzegu strumienia o nazwie Skora. Bez trudu udało się nam odszukać to miejsce. Okazało się, że dzisiaj jest tam łąka i wiata na maszyny rolnicze. W odległości kilkudziesięciu metrów od miejsca, gdzie na rysunku umieszczono pręgierz, na podwórku posesji nr 86a udało się nam dostrzec stojącą kamienną kolumnę. Z rozmowy z właścicielem posesji dowiedzieliśmy się, iż piaskowcowa kolumna została znaleziona w ruinach budynku, który stał na miejscu, gdzie Werner umiejscowił pręgierz. Obecnie na tym miejscu stoi wiata. Kolumna składała się z dwóch części, lecz jedną z nich kilka lat temu właściciel sprzedał. Drugą ustawił na trawniku przed swoim domem. Kolumna ma 131 cm wysokości, około 50 cm średnicy, około 165 cm obwodu i lekko zwęża się ku górze. Na wysokości 47 cm od podstawy znajduje się przytwierdzone do kolumny metalowe kółko o średnicy 3 cm. Obiekt jest, być może, pozostałością po wojcieszyńskim pręgierzu.
W dalszej kolejności ruszyliśmy na poszukiwania pozostałości po szubienicy. Do tego celu posłużyliśmy się mapą kartografa Christiana Friedricha von Wredne, z pierwszej połowy XVIII wieku. Umiejscowił on szubienicę w znacznej odległości od wsi, przy starym trakcie prowadzącym w kierunku Góry Gruchacz, w miejscu gdzie krzyżowały się stare drogi. Sieć dróg nie zmieniła się od XVIII wieku, dlatego bez problemu udało nam się odszukać wskazane na mapie miejsce. Współcześnie jest to w miarę płaski teren porośnięty lasem. W miejscu usytuowania szubienicy znajduję się niewielkie plateau. Niestety nie udało się nam odszukać fundamentów szubienicy, czy zaprawy murarskiej. W pobliżu znajduje się prawdopodobnie rów granicy, wzdłuż którego ustawiono kamienne znaki graniczne. Obecność przypuszczalnej granicy tłumaczyłaby dosyć nietypowe położenie szubienicy, z dala od miejscowości i nie na wzniesieniu, które pozwalałoby widzieć ją z daleka. Źródła podają, iż czasem stawiano szubienicę właśnie na granicach, czy przy rozstajach dróg.
Nadesłał: Leszek Różański