W miejscowości Čelákovice pod czeską Pragą, w tamtejszym muzeum, w listopadzie 2016 r. została otwarta ciekawa wystawa poświęcona interesującemu znalezisku sprzed 50 lat. Jej hasłem przewodnim jest pytanie: „Były w Čelákovicach wampiry?” W 1966 r. odnaleziono 11 grobów, a w nich 14 szkieletów, wszystkie należące do mężczyzn. Część z nich najpewniej pozbawiono życia poprzez ścięcie lub było to działanie pośmiertne. Pierwotnie zostały ono zinterpretowane przez archeologów jako groby wampiryczne. W świadomości szerszej opinii publicznej znalezisko to postrzegane jest jako „miejsce pochówku wampirów”. Wydatowano je na okres wczesnego średniowiecza. Pierwsze wątpliwości co do prawidłowości tej interpretacji usłyszeliśmy bezpośrednio ze strony antropologów, którzy przebadali odnalezione szczątki. Powstało kilka prac na ten temat, jednak rozwój techniki i metod badawczych dziś rzuca nieco inne światło na to niecodzienne odkrycie. Niestety dociekania ekspertów z różnych dziedzin są ignorowane, a w opracowaniach, przeważnie popularnonaukowych miejscowość Čelákovice funkcjonuje jako „cmentarz wampirów”.
Obecnie badacze skłaniają się do teorii, iż nie chodzi tutaj o pochówki wampiryczne, a najpewniej o groby skazańców i samobójców, których pogrzebano w miejscu określanym jako “Mrchovláčka”, we wschodniej części miejscowości. Nie ustały jednak spekulacje do kogo właściwie odnalezione szczątki należały. Czy były to faktycznie zmarłe osoby, które posądzono o szkodliwą działalność wobec żywych, a dekapitacja była sposobem ochronnym przed nimi lub mamy tutaj do czynienia ze skazańcami straconymi w myśl wyroku sądowego lub samobójcami, których ciałom przed złożeniem do grobu niejednokrotnie odrąbywano głowę. Praktyka ta była również osadzona w dawnych wierzeniach. Celem wystawy jest zatem przedstawienie w atrakcyjny sposób wszelkich możliwych interpretacji, popartych badaniami naukowymi, tego interesującego znaleziska.
Otwarcie wystawy było możliwe przede wszystkim dzięki współpracy z „Centrum Studiów Mediewistycznych” Akademii Nauk Republiki Czeskiej i Uniwersytetu Karola w Pradze, a także z Zakładu Antropologii i Genetyki Człowieka, Wydział Uniwersytetu Karola w Pradze, oczywiście, przy kluczowym wsparciu finansowym ze strony miasta Čelákovice. Wystawa będzie otwarta niemal do końca lutego 2017 r.