Żelazna kuna (niem. Halseisen) zamontowana w nieznanym okresie na wschodniej ścianie wrocławskiego Ratusza jest znana od lat. Ponieważ jej obecna lokalizacja jest prawdopodobnie wtórna i ze względu na wysokość trudno sobie wyobrazić praktyczną stronę jej używania, powstała hipoteza, że zabytek został przeniesiony w to miejsce w okresie nowożytnym (w XIX lub nawet XX w.). Być może wcześniej był zamontowany na pręgierzu (Dobrzyniecki 1987, s. 11). Ponieważ kuna została wykonana w formie prostej, żelaznej obręczy, z uchem służącym jej zamocowaniu w ścianie, ciężko tylko na podstawie formy określić jej wiek. Jak się okazuje nie jest to jedyna pamiątka dawnego systemu sprawiedliwości tego rodzaju we Wrocławiu. Do tej pory uwadze badaczy i osób zainteresowanych tematem uchodziła fragmentarycznie zachowana kuna wmurowana w północną ścianę gotyckiego więzienia znajdującego się przy ul. Więziennej. Wydaje się, że w tym przypadku zabytek znajduje się w swojej oryginalnej lokalizacji. Funkcja budynku w przeszłości jest także przesłanką do interpretacji reliktów. Kuna została osadzona w prostokątnym bloku wykonanym z piaskowca wmurowanym w ceglaną ścianę więzienia. Zabytek zachował się w postaci żelaznego ucha z niewielkim fragmentem obręczy (ucho z niewielkim płaskim fragmentem łukowato wygiętym). Po drugiej stronie, tam gdzie obręcz dochodziła do ściany, widoczny jest fragment żelaznego skobla. Blok został umieszczony na wysokości ok. 1 m. Także w tym przypadku ciężko wypowiedzieć się na temat dokładnej daty powstania kuny. Możemy przypuszczać, że została wmurowana w ścianę w okresie powstania tej części budynku ok. XIV w. lub później. Zabytek zostanie poddany dokładniejszej analizie w niedługim czasie. Autor nie natrafił na informacje odnoszące się do reliktów w dostępnych opracowaniach architektonicznych. Warto jednocześnie zadbać o odpowiednią ekspozycję pozostałości kuny i opis. Niewiele podobnego rodzaju zabytków przetrwało do dzisiaj.
Nadesłał: Paweł Duma
Literatura: A. Dobrzyniecki, Kuny i pręgierze, „Bractwo Krzyżowców”, zeszyt 10, kwiecień 1987, s. 11-12.